15 miljard kuub gas nodig om gas uit de Groninger grond te halen

Er zijn steeds meer hulpmiddelen nodig om gas uit het Groningen-veld te halen. Het gaat om pompen, zogeheten compressoren, die op elektriciteit werken. Die elektriciteit komt van een gascentrale. Volgens de NAM vragen de compressoren ongeveer 15 miljard kubieke meter (m3) gas om het Groningen-veld helemaal leeg te pompen. Dat staat in het Winningsplan Groningen Gasveld 2016 dat de NAM op 19 april 2016 heeft uitgebracht. Ter vergelijking een gemideld huishouden gebruikt 1400 m3 gas per jaar. 15 miljard m3 gas komt overeen met wat alle Nederlandse huishoudens in anderhalf jaar gebruiken.

De NAM geeft in dit winningsplan aan dat vanaf 2020 de productie uit het Groningen-veld zal dalen. In de woorden van de NAM: “Vanaf het volgende decennium zal (…) de ‘eindfase’ geleidelijk ingaan en de productie jaarlijks afnemen.” Vanaf 2040 gaat het om de laatste winning en worden de winningsputten ontmanteld (“Tail end productie en geleidelijke abandonnering van productielocaties”).

Het Groningen-veld ligt volgens de NAM gemiddeld op 2800 meter diep, is in het zuidoostelijke deel 110 meter dik tot 300 meter in het noordwestelijk deel. Van groot belang is ook de druk in het gasveld, aangegeven in de eenheid bar (ter vergelijking: we keen de barometer die een druk aangeeft in duizendste bar, de millibar). De druk was aanvankelijk 347 bar, bedraagt nu 95 bar en zal in 2065 nog 10 bar bedragen. Hoe lager de druk hoe harder de compressoren moeten werken en hoe meer elektriciteit daarvoor nodig is uit gascentrales.

Nu gaat het ook al om een aanzienlijke hoeveelheid. De 24 compressoren die nu in nodig zijn vroegen in 2014 veel elektriciteit: volgens de NAM was het 612 miljoen kilowattuur en volgens minister Kamp 1500 miljoen kilowattuur. (bron)

Daarnaast zijn er stikstoffabrieken om stikstof toe te voegen aan gas uit kleien velden en uit Rusland. Op die manier krijgt men gas van Groninger-kwaliteit. Stikstof zit in de lucht. Het uit de lucht halen van stikstof gebeurt bij hele lage temperatuur (zo’n 180 graden onder nul). Om de lucht zover af te koelen is elektriciteit nodig. De vraag is dan hoeveel elektriciteit een stikstoffabriek gebruikt. Volgens minister Kamp ging het in 2015 om 223 miljoen kilowattuur. De nieuwe stikstoffabriek die in Zuidbroek gebouwd zal gaan worden gaat jaarlijks ongeveer 520 miljoen kilowattuur gebruiken.

Stikstofproductie en compressoren samen vragen nu 835 – 1723 miljoen kilowattuur en dat neemt in 2020 toe naar 1132 – 2020 miljoen kilowattuur.
Een gemiddeld huishouden gebruikt in Nederland volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek pakweg 3300 kilowattuur. Dan kunnen we een simpele rekensom maken en het gebruik voor de gasvoorziening delen door het gebruik per huishouden.

Het resultaat is dat de gasvoorziening nu evenveel elektriciteit gebruikt als 250.000 – 520.000 huishoudens. In 2020 gaat het om 340.000 – 610.000 huishoudens.
Hoeveel elektriciteit nodig is voor de piekgasinstallatie in Alkmaar en de gasopslag in Zuidwending is ons niet bekend. Wel is bekend dat de gasopslag van TAQA bij Alkmaar compressoren hebben met een vermogen van 78 MW.

Auteur: Herman Damveld

Herman Damveld woont in Groningen en is zelfstandig onderzoeker en publicist over energie. Vanaf 1976 houdt hij zich bezig met plannen voor ondergrondse opslag van kernafval. Hij heeft daar veel over gepubliceerd. In 1996 kwam hij ook rapporten tegen over ondergrondse opslag van CO2 en ziet veel overeenkomsten tussen hoe de overheden omgaan met kernafval en met CO2. De zonnepanelen van Damveld maken meer stroom dan hij gebruikt en hij is dus stroomproducent.

4 gedachten over “15 miljard kuub gas nodig om gas uit de Groninger grond te halen”

  1. Geachte heer Damveld,
    De hoeveelheid extra informatie is zeer welkom. Toch resteren nog vele vragen. De begindruk op het gasvoorkomen lijkt mede voort te komen uit de hydrostatica. De verlaagde getallen na winning zijn mogelijk de partiele drukken die gekoppeld zijn aan het gasdeel. Er wordt niet stil gestaan bij de opvulling met formatiewater van het porienvolume in het reservoir en de daarmee samenhangende hogere druk. Wij hebben weinig informatie over de structuur van het reservoirgesteente en de permeabiliteit voor water. Om verwarring te voorkomen is het wellicht beter te spreken van uitgeputte velden dan over lege velden. Vriendelijke groet.

    1. Best J Nyst,

      Uiteraard zijn er nog veel vragen over, maar die kan ik niet allemaal in één artikel beantwoorden. Hier ging het mij vooral over het energiegebruik voor de gaswinning om te laten zien dat we steeds meer energie nodig hebben voor de energievoorziening.
      Met groeten,
      Herman

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.